اعدام شیخ نمر مصداق بارز «تروریسم دولتی»
تاریخ انتشار: ۱۲ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۴۶۳۰۱
خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: دوازدهم دی ماه ۱۳۹۴ در چنین روزی رژیم آل سعود پس از سال ها حبس و شکنجه شیخ «نمر باقر النمر» روحانی برجسته شیعه عربستانی در نهایت حکم اعدام او را اجرا کرد تا این لکه سیاه در تاریخ سعودی ماندگار شود.
شیخ نمر برای اولین بار در سال ۲۰۰۶ بازداشت شد. بازداشت وی در حالی صورت گرفت که از کنفرانس بین المللی که در بحرین برگزار شده بود بازگشت و دلیل بازداشت وی نیز ارائه درخواستی از دولت عربستان برای بازسازی قبرستان بقیع و به رسمیت شناختن مذهب تشیع بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی در سال های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ نیز به دلیل انتقاداتی که از رژیم آل سعود کرده بود بازداشت شد و البته آخرین بازداشت وی نبود. در سال ۲۰۱۲ پس از انتقاد از یکی از اعضای رژیم آل سعود، در حمله مسلحانه نظامیان این رژیم زخمی و سپس بازداشت شد تا اینکه در سال ۲۰۱۶ در سن ۵۶ سالگی به دست جلادان آل سعود به شهادت رسید.
اعدام به چه گناهی؟
زندگی سیاسی شیخ نمر مملو بود از تلاش های مجدانه و خستگی ناپذیر برای مقابله با سیاست های تبعیض‌آمیز طایفه‌ای سازمان‌یافته به ویژه در دو منطقه الاحساء و القطیف، مخالفت آشکار با ارث بردن تاج و تخت پادشاهی، پیروی بی چون چرای آل سعود از سیاست های انگلیس و آمریکا و غیره.
ایشان آل خلیفه و دیگر حکام کشورهای عربی حوزه خلیج فارس را عروسک‌ها و ایادی آمریکا توصیف می کرد و می‌گفت: «همه کشورهای عربی حوزه خلیج بدون استثنا زیر چتر ایالات متحده آمریکا زندگی می‌کنند و ناو پنجم دریایی ارتش آمریکا برای به چپاول بردن چاه‌های نفت بحرین و دیگر کشورهای عربی در منطقه حضور دارد.»
از طرفی شیخ نمر همواره به‌صورت آشکار از فساد و استبداد و دیکتاتوری نظام سیاسی آل سعود انتقاد و همگان را به اصلاح و تحکیم پایه‌های آزادی و انتقال قدرت و نیز موافقت با تأسیس احزاب دعوت می کرد.
ایشان نسبت به توهین به کرامت شهروندان عربستانی به ویژه شهروندان شیعی حساسیت ویژه‌ای نشان می‌داد. از نگاه او رژیم سعودی شیعیان را شهروندان درجه دو به شمار می‌آورد و آنان را از هر گونه حق و حقوق شهروندی محروم ساخته است. او تاکید کرد که از کرامت و حقوق شهروندان شیعی عربستانی حمایت خواهد کرد.
همچنین او پیوسته در سخنرانی‌های خود خواهان ایجاد تغییرات سیاسی، به رسمیت شناختن آزادی‌های عمومی، به رسمیت شناختن حقوق اقلیت‌ها و کنار گذاشتن تبعیض طایفه‌ای در عربستان بود. در مجموع، اعدام این روحانی شیعه عربستانی توسط رژیم سعودی موجی از اعتراضات گسترده را در کشورهای مختلف از جمله ایران، عراق، پاکستان، بحرین، یمن، لبنان و ... به دنبال داشت.
حکم اعدام شیخ نمر بارها از سوی سازمان‌های حقوق بشری محکوم و از عربستان خواسته شد که این حکم را اجرا نکند. در این راستا ۱۱۴ سازمان از ۱۲ کشور عربی ضمن محکومیت اعدام شیخ نمر و اقدامات عربستان علیه فعالان سیاسی در این کشور، از سوء استفاده‌های سیاسی رژیم سعودی در اعدام فعالان ابراز نگرانی کردند.
اعدام او حتی روابط ایران و عربستان را نیز به شدت تحت تاثیر قرار داد. این جنایت و نیز اتفاقاتی که در ادامه رخ داد موجب شد تا عربستان به بهانه حمله تعدادی از معترضان در مشهد و تهران به سفارت و کنسولگری این کشور، در فراری رو به جلو روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کند؛ موضوعی که باعث نشد این قبیل از سرکوب های سیستماتیک شیعیان فروکش کند.
نقض حقوق شیعیان و سرکوب سیستماتیک آنها
همان طور که پیشتر اشاره شد، شیعیان اغلب در مناطق شمالی عربستان مثل القطیف و الاحساء سکونت دارند و آل سعود همواره آنها را خطری جدی برای بقای حکومت خود می‌داند. بیشتر جنبش‌ها و فعالیت‌های اعتراضی در طول تاریخ عربستان علیه خاندان سعودی توسط این قبایل شکل گرفته است. آل‌سعود با نگرش فرقه‌ای به سیاست، به شیعیان عربستان به‌عنوان «شهروندان درجه دو» می‌نگرد و شیعیان به عنوان سرکوب شده ترین اقلیت در عربستان حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد جامعه این کشور را تشکیل می‌دهند.
در گزارشی که از سوی گروه بحران‌های بین‌المللی در سپتامبر ۲۰۰۵ میلادی با عنوان «مسأله شیعه در عربستان» منتشر شده، به غیبت نمایندگی شیعیان در پست‌های عمومی به عنوان یکی از مظاهر تبعیض اشاره شده است. نه‌تنها هیچ فرد شیعی به عنوان وزیر یا عضو نظام پادشاهی انتخاب نمی‌شود؛ بلکه استخدام شیعیان در شغل‌هایی مثل نیروهای مسلح، نیروهای گارد، دستگاه امنیتی، شرکت هواپیمایی و پست‌های مدیریتی در شرکت‌های نفتی ممنوع است.
شیعیان عربستان علاوه بر محرومیت‌ها و محدودیت‌های زیادی که با آن مواجه هستند، همواره در معرض سرکوب سیستماتیک از جانب مقامات سعودی قرار می‌گیرند و رژیم آل سعود به بهانه‌های مختلف کمپین‌های گسترده‌ای برای قلع و قمع شیعیان و در راس آنها روحانیون به راه می‌اندازد.
بازداشت و اعدام روحانیون شیعه یک روش متدول برای رژیم عربستان در سرکوب این مولفه به شمار می‌رود که همواره با سکوت سازمان‌های حقوق بشری و بین‌المللی روبرو بوده است. شیخ «توفیق العامر» یکی از روحانیون برجسته شیعه در عربستان است که به دلیل مشارکت در فعالیت‌های مذهبی و انتقاد از نقض آزادی مذهبی شیعیان و توهین به آنها، از سال ۲۰۰۵ چندین بار بازداشت و سپس آزاد شده بود.
شیخ «حسین الراضی»، شیخ «حبیب الخباز»، شیخ «حسن آل زاید»، شیخ «بدر آل طالب» ، شیخ «محمد حسن زین‌الدین» ، شیخ «محمد العطیه»، شیخ «جلال آل جمال»، سید «جعفر العلوی»، شیخ «عبدالجلیل العیثان» و شیخ «محمد حسن الحبیب» از جمله بارزترین روحانیون شیعه در عربستان هستند که در کمپین‌های مختلف رژیم عربستان برای سرکوب شیعیان بازداشت شده و هنوز در بند هستند.
دی ماه سال ۱۳۹۹، رادیو «النور» لبنان گزارش داد که بر اساس ثبت و اعلام فعالان و موسسات دیده‌بان حقوق بشر، رژیم آل سعود هم اکنون ۱۶ روحانی شیعه عربستانی در زندان نگه داشته است.
تروریسم دولتی از نوع «اعدام جمعی»
عربستان سعودی طی سال های گذشته، سیاست «تروریسم» را علیه شهروندان خود از جمله روشنفکران، حقوقدانان و فعالان سیاسی در داخل کشور و همچنین علیه مردم منطقه را دنبال کرده است که نمونه دیگر آن قتل هولناک «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد سعودی در خاک ترکیه بود.
اصطلاح «تروریسم دولتی» به اقدامات تروریستی دولت علیه ملت خود یا اهداف خارجی گفته می‌شود و همچنین می‌تواند به توصیف گسترش اعمال خشونت آمیز یک کشور علیه ملت خود اشاره داشته باشد.
از شیوه های مرسوم ایجاد وحشت در جامعه، اعدام های جمعی است که هر ساله شاهد تکرار آن از سوی آل سعود هستیم حتی در همان سال ۲۰۱۶، عربستان آیت‌الله شیخ نمر را به همراه ۴۶ تن دیگر اعدام کرد. سه سال بعد یعنی در آوریل ۲۰۱۹ رژیم عربستان ۳۷ نفر از شیعیان را که در تظاهرات مسالمت‌آمیز ۲۰۱۱ شرکت کرده بودند به اتهام «تروریسم» اعدام کرد درحالی که تعداد زیادی از آنها نوجوان بودند.
پیشتر نیز در سال ۱۹۸۰ عربستان ۶۳ نفر را طی یک روز به اتهام تصرف خونین مسجدالحرام اعدام کرده بود که بالاترین رقم اعدام‌های دسته‌جمعی در کشور بود.
به تازگی مؤسسه حقوقی «سند» که مصادیق نقض حقوق بشر و اعدام مخالفان را در عربستان رصد می‌کند، اعلام کرده است که دادگاه نظامی رژیم آل‌سعود حکم اعدام ده‌ها نفر (حدود ۶۰ نفر) از زندانیان نظامی خود را که به دلایل عقیدتی و سیاسی بازداشت شده‌اند، صادر کرده است.
آنها از دو ماه پیش به زندان «الحائر» در نزدیکی ریاض منتقل شده‌اند و بر اساس این گزارش، خانواده دو نفر از نظامیان عربستانی که به علت ابراز عقیده و مخالفت با تبعید بازداشت شده‌اند، هیچ خبری از آنها ندارند. پیش از این منابع خبری از جمله روزنامه «تلگراف» هشدار دادنده بودند که عربستان سعودی قصد دارد از تعطیلات سال نو میلادی برای اجرای اعدام های جمعی استفاده کند.
از نگاه ناظران، مقامات ریاض از تعطیلات کریسمس برای پوشش و انحراف افکار عمومی سود می جویند؛ همان کاری که دسامبر ۲۰۱۶ با اعدام ۵۰ نفر و نیز در دسامبر ۲۰۲۱ با اعدام ۸۱ نفر دیگر انجام دادند. چنین میزان از اعدام طی یک روز در تاریخ مدرن عربستان بی‌سابقه بوده است.
فرجام سخن
آل سعود طی دهه گذشته،سیاست ترور و حشت را علیه شهروندان خود از جمعیت شیعه گرفته تا روشنفکران، حقوقدانان و فعالان سیاسی در داخل و حتی خارج از کشور دنبال کرده است. این رویکرد از زمان به قدرت رسیدن «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی در سال ۲۰۱۷ و نوسازی سیستم امنیتی جدید در بسیاری از شهرها گسترش یافته است که نمونه آن قتل فجیع خاشقچی بود.
ولیعهد سعودی که برای رسیدن به تخت پادشاهی راهی خونین انتخاب کرده، در پوشش یک سری آزادی‌های نمادین و ترویج فرهنگ غربی در جامعه محافظه‌کار سعودی، همچنان به قلع و قمع مخالفان ادامه می‌دهد و در این بین شیعیان که از ابتدا محروم‌ترین و سرکوب‌شده ترین قشر عربستان بودند، در سایه سیاست‌های جدید بن سلمان نیز بیشترین آسیب را متحمل می‌شوند.
در این میان اما سکوت و عدم اقدام جدی از سوی مجامع بین المللی و کشورهای غربی مدعی حقوق بشر به قتل های جمعی عربستان محل تاثر و تامل است؛ مدعیانی که رسالت معنوی را قربانی منافع اقتصادی کرده اند و آل سعود با دیپلماسی پترودلار مدعیان حقوق بشر را به حاشیه رانده است.
کد خبر 5671112منبع: مهر
کلیدواژه: عربستان سعودی ریاض اعدام شیخ نمر روسیه رژیم صهیونیستی اوکراین فلسطین ایالات متحده امریکا سوریه نتانیاهو عراق ترکیه کره شمالی ولادیمیر پوتین جنگ اوکراین ایران تل آویو رژیم آل سعود بازداشت شد حقوق بشر شیخ نمر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۴۶۳۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فلسطین، مسئله‌ای که عادی نمی‌شود!
وزیر خارجه آمریکا در روزهای اخیر برای شرکت در نشست مشترک با وزرای خارجه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس وارد ریاض شد و در سخنان خود به پروژه عادی سازی روابط عربستان با اسرائیل پرداخت، پروژه ای که پس از عملیات طوفان الاقصی به حالت تعلیق درآمده بود اما اینبار با چاشنی فلسطین روی میز قرار گرفت.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، رهبر معظم انقلاب روز گذشته در دیدار با معلمان بار دیگر به مسئله فلسطین پرداختند و با اشاره غیرمستقیم به تحرکات اخیر آمریکایی‌ها در منطقه در پی سفر آنتونی بلینکن به عربستان سعودی، بر شکست پروژه عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی تاکید کردند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در سخنان خود تنها راه‌حل مسأله فلسطین را پیشنهاد مطرح شده از جانب ایران یعنی بازگرداندن فلسطین به صاحبان اصلی آن اعم از مسلمان، مسیحی و یهودی خواندند و تأکید کردند: تا وقتی فلسطین به صاحبان خود بازنگردد مشکل غرب آسیا حل نخواهد شد و حتی اگر بیست، سی سال دیگر هم تلاش کنند که رژیم صهیونیستی را سر پا نگه دارند - که ان‌شاءالله نمی‌توانند - این مسأله، حل شدنی نخواهد بود.
رهبر انقلاب افزودند: فلسطین باید به مردم آن بازگردد و پس از تشکیل نظام فلسطینی، خودشان تصمیم بگیرند که با صهیونیست‌ها چه کنند.
ایشان با اشاره به تحرکاتی برای عادی‌سازی روابط رژیم صهیونیستی و کشورهای منطقه، گفتند: بعضی‌ها خیال می‌کنند با این کارها مسأله حل خواهد شد در حالی که با فرض عادی شدن روابط رژیم صهیونیستی با کشورهای عربی اطراف، نه تنها مشکل حل نمی‌شود بلکه مشکل متوجه دولت‌هایی خواهد شد که با چشم بستن بر جنایات رژیم اشغالگر با آن دست دوستی داده‌اند و ملت‌ها به جان خود آن دولت‌ها خواهند افتاد.
این سخنان رهبر انقلاب پس از آن بود که «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا بعد از عملیات «وعده صادق» که معادلات را در منطقه غرب آسیا تغییر داد، در روزهای اخیر برای شرکت در نشست مشترک با وزرای خارجه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس وارد عربستان سعودی شد و در صحبت‌های خود به پروژه عادی سازی روابط عربستان با رژیم صهیونیستی پرداخت، پروژه‌ای که طرف سعودی پس از عملیات طوفان الاقصی و افزایش نفرت مردم کشورهای منطقه و جهان از رژیم جنایتکار اسرائیل، بسیار محتاطانه در مورد آن سخن گفته بود و در این مدت مقامات ریاض همواره تاکید کرده بودند که هرگونه عادی سازی روابط با تل آویو در گرو تشکیل کشور مستقل فلسطینی است.
وزیر خارجه آمریکا روز دوشنبه از پیشرفت روند عادی سازی روابط عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی و رسیدن آن به مراحل پایانی خبر داد و گفت: آمریکا و عربستان در طول ماه گذشته میلادی اقدامات فشرده‌ای را برای عادی سازی روابط ریاض و تل آویو انجام دادند.
وی اضافه کرد: احتمال دارد، تلاش‌های دوجانبه عربستان و آمریکا در این باره به زودی به نتیجه برسد، اما ابتدا باید به جنگ در غزه پایان دهیم و روند تشکیل کشور مستقل فلسطینی را آغاز کنیم تا پس از آن روند عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل به پیش رود.
همچنین «فیصل بن فرحان» وزیر خارجه عربستان سعودی نیز در حاشیه این نشست از نزدیکی موعد امضای توافق امنیتی میان این کشور و آمریکا خبر داد.
این تحرکات منطقه‌ای در شرایطی مطرح می‌شود که ریاض و تل‌آویو سال گذشته در نزدیکی توافق عادی‌سازی قرار داشتند، توافقی که قرار بود عربستان در قبال به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی به توافقی امنیتی با ایالات متحده برسد، اما عملیات طوفان الاقصی معادلات طرفین را برهم زد و روند مذاکرات را برای چندین ماه دچار تعلیق کرد.
محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی اواخر شهریور ۱۴۰۲ در مصاحبه با شبکه فاکس‌نیوز آمریکا گفت که ریاض به عادی‌سازی روابط با تل‌آویو به شرط تحقق اهداف فلسطینیان نزدیک می‌شود. محمد بن‌سلمان افزود: مساله فلسطین برای عادی‌سازی روابط با [رژیم] اسرائیل مهم است. ولیعهد عربستان سعودی افزود: ریاض هر روز بیشتر به عادی‌سازی روابط با تل‌آویو نزدیک می‌شود اما به شرط تحقق اهداف فلسطینی‌ها. وی همچنین گفت: واشنگتن پیشنهادی برای برقراری روابط با [رژیم] اسرائیل ارائه کرد و مذاکرات ادامه دارد و خوب است.
منظور ولیعهد عربستان از تحقق اهداف فلسطینی‌ها، راه حل ۲ دولتی در فلسطین است و اگر محمد بن سلمان به طرح عموی خود و پادشاه سابق عربستان، ملک عبدالله در سال ۲۰۰۲ وفادار مانده باشد یکی از شروط آن بازگشت اسرائیل به مرزهای ۱۹۶۷ است.
به نظر می‌رسد آنچه در روزهای گذشته در پایتخت عربستان شاهد بوده‌ایم نشان از طراحی طرف آمریکایی و عربستانی برای فلسطین و منطقه دارد، زیرا وزای خارجه آمریکا و عربستان درباره بخشی از راه حل مساله فلسطین مواضع مبهمی درباره مقاومت فلسطینی بیان کرده که گذشت زمان جزئیات آن را مشخص خواهد کرد. در همین راستا آنتونی بلینکن می‌گوید: «یک پیشنهاد سخاوتمندانه مقابل حماس گذاشته شده است و امیدواریم که تصمیم درستی بگیرد». بن فرحان هم اظهار کرد باید تلاش بیشتری در جبهه فلسطینی صورت گیرد و مسیری را در پیش گیریم که در نهایت به تشکیل کشور فلسطین منتهی شود.
این در حالی است که روز دوشنبه در مجمع اقتصادی داووس در ریاض طی بیانیه‌ای اعلام شد پادشاهی عربی سعودی و ایالات متحده آمریکا در آستانه انجام «اقدامات نهایی» برای امضای توافق امنیتی دوجانبه هستند. توافقی که خواسته ریاض بوده و شامل تضمین کامل واشنگتن برای حمایت همه جانبه تسلیحاتی و امنیتی از عربستان است.
با توجه به این موضوع می‌توان نتیجه گرفت که در حال حاضر صحبت از آتش بس در غزه و تشکیل یک کشور فلسطینی برای طرف‌های منطقه‌ای و فرامنطقه ای یک بازی برد-برد محسوب می‌شود؛ زیرا از یک سو کشورهای عربی می‌توانند بگویند در نهایت راه حلی را پیدا کرده‌اند و آمریکایی‌ها هم می‌توانند از شر دولت نتانیاهو خلاص شده و به بازسازی تصویر فروریخته خود طی ۶ ماه گذشته بپردازند. البته کشور فلسطین مد نظر آمریکا و بلینکن به چند کانتون از هم جدا خلاصه می‌شود که بدیهی‌ترین اجزای یک دولت را نخواهد داشت و تحت الحمایه اسرائیل باقی خواهد ماند و اینگونه در نگاه و محاسبات دو طرف مساله فلسطین محو خواهد شد.
با این وجود همانطور که گفته شد، طی ۷ ماه گذشته روند تحولات منطقه پس از طوفان الاقصی مانعی سخت در برابر این پروژه ایجاد کرده است و به نظر نمی‌رسد در شرایطی که حتی شهروندان و دانشجویان ایالات متحده حاضر پذیرش ننگ حمایت از رژیم صهیونیستی نیستند، عادی سازی روابط با این رژیم برای عربستان سعودی بدون هزینه باشد، به ویژه اینکه ترکیه نیز حاضر شده حداقل در ظاهر، تغییر تاکتیک بدهد و در سیاست اعلامی خود ادعا کرده روابط اقتصادی‌اش با رژیم صهیونیستی را قطع کرده است.
علاوه بر این، ایده ۲ دولتی در ۶ ماه گذشته مطلوبیت خود را تا حد زیادی از دست داده است و طرف اشغالگر اسرائیلی را در نفی حقوق کامل فلسطینی‌ها مصمم‌تر کرده است. پایگاه آمریکایی «نشنال‌اینترست» اواخر بهمن سال گذشته در گزارشی نوشت: «حتی اگر بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل همین فردا دفتر خود را ترک کند باز هم منجر به برقراری صلح در خاورمیانه نخواهد شد، چرا که بسیاری از اسرائیلی‌ها به راه‌حل ۲ دولتی معتقد نیستند».
به نوشته این پایگاه تحلیلی «اما هیچ نشانه‌ای دال بر این وجود ندارد که آسیب ۷ اکتبر نگرش عمومی اسرائیل را به سمت پذیرش ایده یک کشور مستقل فلسطینی تغییر داده باشد». طبق این گزارش، بنی‌گانتس و همچنین اسحاق هرتزوگ (رئیس رژیم صهیونیستی) و حتی یائیر لاپید، رئیس اپوزیسیون، ناراحتی خود را از لفاظی‌های احیا شده دولت بایدن درباره نیاز به راه‌حل ۲ دولتی از زمان آغاز جنگ علیه غزه ابراز و به‌طور خصوصی تأکید کرده‌اند که دولت بایدن از صحبت علنی درباره راه‌حل ۲ دولتی در پیامدهای حمله حماس در ۷ اکتبر خودداری کند.
مرور تاریخی وقایع سال ۱۹۹۳ در جریان پیمان اسلو رو مهر تأییدی بر این موضوع است که رژیم اشغالگر و آپارتاید اسرائیل هرگز حقی را برای فلسطین به رسمیت نمی‌شناسد، حالا ۳ دهه از روزی که یاسر عرفات، اسحاق رابین و بیل کلینتون در واشینگتن دی‌سی دست‌های یکدیگر را به گرمی فشردند گذشته است، روزی که جهان تصور کرد منازعه برای همیشه تمام شده است، اما ۳۰ سال بعد فلسطین دوباره به موضوع اول جهان تبدیل شده و حامیانش دانشگاه‌های آمریکا را تسخیر کرده‌اند.
کد خبر 749917
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند